تامین مالی

مزایای انتشار اواق بدهی

از جمله مزایای عمده استفاده از روش‌های تامین مالی بدهی می‌توان به ایجاد سپر مالیاتی، حفظ درصد مالکیت سهامداران (خصوصاً در مواردی که منابع مالی برای دوره زمانی محدودی مورد نیاز است) و حفظ سود باقیمانده اشاره نمود. از طرفی استفاده از روش‌های تامین مالی بدهی ضمن کاهش جریان نقدی آزاد شرکت‌ها و افزایش ریسک اعتباری، مستلزم دارا بودن وثائق کافی می‌باشد.

انواع ابزارهای بدهی

• اوراق اجاره
• اوراق مرابحه
• اوراق استصناع (سفارش ساخت)
• اوراق رهنی
• اوراق خرید دین
• اوراق منفعت
• اوراق وکالت
• گواهی سپرده خاص
• اوراق سلف استاندارد موازی

این اوراق ابزاری مناسب جهت تأمین منابع مورد نیاز جهت اجرای طرح‌های توسعه، تأمین سرمایه در گردش، خرید دارایی جدید و… بر اساس عقد اجاره می‌باشد. جهت استفاده از این ابزار وجود یک دارایی به عنوان دارایی مبنای انتشار ضروری است. مبلغ تأمین مالی به اندازه ارزش روز دارایی مبنای انتشار می‌باشد.این اوراق ابزاری مناسب جهت تأمین منابع مورد نیاز جهت اجرای طرح‌های توسعه، تأمین سرمایه در گردش، خرید دارایی جدید و… بر اساس عقد اجاره می‌باشد. جهت استفاده از این ابزار وجود یک دارایی به عنوان دارایی مبنای انتشار ضروری است. مبلغ تأمین مالی به اندازه ارزش روز دارایی مبنای انتشار می‌باشد.این اوراق ابزاری مناسب جهت تأمین منابع مورد نیاز جهت اجرای طرح‌های توسعه، تأمین سرمایه در گردش، خرید دارایی جدید و… بر اساس عقد اجاره می‌باشد. جهت استفاده از این ابزار وجود یک دارایی به عنوان دارایی مبنای انتشار ضروری است. مبلغ تأمین مالی به اندازه ارزش روز دارایی مبنای انتشار می‌باشد.

اوراق اجاره

این اوراق ابزاری مناسب جهت تأمین منابع مورد نیاز جهت اجرای طرح‌های توسعه، تأمین سرمایه در گردش، خرید دارایی جدید و… بر اساس عقد اجاره می‌باشد. جهت استفاده از این ابزار وجود یک دارایی به عنوان دارایی مبنای انتشار ضروری است. مبلغ تأمین مالی به اندازه ارزش روز دارایی مبنای انتشار می‌باشد.

اوراق مرابحه

این اوراق ابزاری مناسب جهت تأمین نقدینگی جهت خرید مواد اولیه و تأمین سرمایه در گردش از طریق انعقاد قرارداد فروش اقساطی بین بانی و ناشر می‌باشد. در این روش تأمین مالی منابع حاصل از انتشار اوراق به حساب بانی واریز می‌گردد و بانی از طرف ناشر وکالت دارد تا نسبت به خرید دارایی به صورت نقد و فروش اقساطی آن اقدام نماید.

اوراق استصناع (سفارش ساخت)

ابزاری مناسب جهت ساخت دارایی‌های فیزیکی منجمله ساخت کارخانه، هواپیما، کشتی و … می‌باشد که از طریق انعقاد یک قرارداد سفارش ساخت با لحاظ یک سری ویژگی‌های معین در مدت زمان مشخص ساخته خواهد شد. حداکثر سقف تأمین مالی توسط این ابزار به اندازه ارزش ریالی هزینه‌های ساخت دارایی موضوع قرارداد استصناع، وضعیت مالی متقاضی و توانایی پرداخت هزینه‌های مالی ناشی از انتشار اوراق می‌باشد. حداکثر عمر اوراق می‌تواند به میزان ۸۰ درصد مجموع دوره ساخت و عمر اقتصادی دارایی موضوع قرارداد سفارش ساخت باشد. وجوه ناشی از انتشار اوراق بر اساس صورت وضعیت به صورت مرحله‌ای در اختیار بانی قرار می‌گیرد و نهاد واسط می‌تواند با اخذ ضمانتامه بانکی بدون قید و شرط، حداکثر تا ۲۰ درصد مبلغ کل اوراق را به عنوان پیش پرداخت به بانی پرداخت نماید.

اوراق رهنی

اوراق بهادار به پشتوانه وام‌های رهنی را در ایران اختصارا اوراق رهنی می‌نامند. شرکت‌های اعطا کننده تسهیلات رهنی (مثل بانک‌ها، موسسات مالی و اعتباری، لیزینگ ها و…) می‌توانند با فروش این تسهیلات به سرمایه گذاران بازار سرمایه، منابع جدید تجهیز کنند و تسهیلات اضافی اعطا نمایند. مطالبات رهنی، مطالبات مدت دار اشخاص حقوقی ناشی از قراردادهای مبادله‌ای از قبیل فروش اقساطی، اجاره به شرط تملیک و جعاله (به استثنای سلف) است که دارای وثیقه رهنی می‌باشد.

اوراق خرید دین

ابزاری است که به منظور مطالبات ریالی اشخاص حقوقی ناشی از عقود مبادله‌ای به استثنای مطالبات ناشی از عقد سلف می‌باشد.

اوراق منفعت

وراق بهادار با نامی است که نشان‌دهندۀ مالکیت مشاع دارندۀ آن بر مقدار معینی از منافع آتی حاصل از بکارگیری دارایی‌ها یا ارائه خدمات معین و هرگونه حقوق معین قابل نقل و انتقال برای یک دوره زمانی مشخص است. این اوراق قابل معامله در بورس‌ها یا بازارهای خارج از بورس می‌باشند.

منفعت، عواید مستمر حاصل از دارایی معین یا حق استفاده از خدمات یا سایر حقوق قابل نقل و انتقالی است که مبنای انتشار اوراق منفعت قرار می گیرد.

اوراق وکالت

اوراق بهادار با نام قابل نقل و انتقالی است که نشان‌دهندۀ مالکیت مشاع دارندۀ آن در دارایی‌ها، کالاها، خدمات، پروژه معین یا حقوق و منافع ناشی از انجام فعالیت‌های اقتصادی مشخص است و بر مبنای قرارداد وکالت منتشر می شود.

موضوع وکالت، انجام فعالیت‌های اقتصادی مبتنی بر معاملات موضوع عقود اسلامی در چارچوب قوانین و مقررات کشور با هدف کسب سود از طریق اقداماتی از قبیل خرید، فروش، اجاره، ساخت یا ایجاد دارایی/کالا/خدمات و انعقاد قراردادهای مربوطه از محل منابع ناشی از انتشار اوراق وکالت است.

اوراق سلف موازی استاندلرد

قرارداد سلف قراردادی است که براساس آن، کالا با قیمت معین در زمانی مشخص در آینده تحویل گردیده و بهای آن در هنگام معامله پرداخت میگردد. این قرارداد یکی از ابزارهای تأمین مالی تولیدکنندگان کالاها می‌باشد.

یکی از مشکلات خریدارانی که وارد قرارداد سلف می شوند عدم وجود بازار ثانویه برای این قرارداد و عدم امکان نقد شوندگی آن تا سررسید به دلایل شرعی می باشد. زیرا اگر خریدار، کالایی را به سلف خریده باشد، قبل از سررسید نمی‌‌تواند آن را بفروشد. برای رفع این مشکل در معاملات سلف، نوآوری جدیدی در بازار سرمایه تحت عنوان قراردادهای سلف موازی مطرح شده است. این ابزار علاوه بر این که برای تولیدکنندگان کالاها امکان تأمین مالی فراهم می‌‌آورد، یک ابزار سرمایه‏گذاری در اوراق بهادار کالایی برای سرمایه گذاران نیز به شمار می‏رود. براساس ساز وکار معاملات سلف موازی مقدار معینی از دارایی پایه به فروش می‌‌رسد که وجه قرارداد مذکور باید نقدی پرداخت و دارایی پایه در سررسید مشخصی در آینده تحویل شود. در طول دورۀ معاملاتی قرارداد، خریدار سلف اول می‌‌تواند اقدام به فروش دارایی پایه به میزان خریداری شده در قرارداد سلف اول به شخص دیگری در قالب یک قرارداد سلف ثانویه کند. این قرارداد سلف ثانویه را سلف موازی می‌‌گویند. به طور معمول دوره عمر اوراق سلف موازی یک سال است و بانی (متقاضی تامین مالی) اصل و سود اوراق را در پایان عمر اوراق پرداخت می کند.